Avtomobil tarixi. 1-qism

Avtomobilni bir kishi bir kunda ixtiro qilmagan. Uning paydo boʻlishi va rivojlanishi tarixi butun dunyo boʻylab amalga oshirilgan.

Birinchi oʻziyurar avtomobil 1769-yilda fransuz muhandisi va mexaniki Nikolas Jozef Kagnot tomonidan ixtiro qilingan harbiy traktor edi. Uni harakatlantirish uchun Kagnot bugʻ dvigatelidan foydalangan. Traktor bugʻ kuchi bilan tortishish yaratish uchun har 10-15 daqiqada toʻxtashi kerak edi.

Avtomobillar bugʻ dvigatellari bilan harakatlanar edi: qizdirilgan yoqilgʻi qozondagi suvni isitib, bugʻ hosil qilar, bugʻ esa kengayib porshenlarni joyidan qoʻzgʻotar, natijada tirsakli vallar aylanib gʻildiraklarni ishga tushirar edi. Oʻziyurar transport vositalari rivojlanishining dastlabki davrlarida, avtomobillar ham, temir yoʻllar ham bugʻ dvigatellarida harakatlantirilgan.

Shuningdek, elektr dvigatelli avtomobillar ham ixtiro qilingan. Elektr avtomobillari kichik elektr motorini boshqaradigan qayta zaryadlanuvchi batareyalarda ishlagan. Ammo, bu transport vositalari ogʻir, qimmat va qayta kuchlanish uchun tez-tez toʻxtab turishni talab qilgan.

Keyinchalik bugʻ va elektr avtomobil dvigatellarini rivojlantirish toʻxtatilib, (ayniqsa, avtomobillarning ogʻirlashib borgani tufayli), oʻrniga gaz bilan ishlaydigan dvigatellar ishlab chiqarila boshlandi. Ushbu mashinaning ishlash prinsipi kashf etilgan gazning taniqli xususiyatiga asoslangan edi: gaz va havo aralashmasi portlash hosil qilgach alangalanib, katta miqdorda issiqlik ishlab chiqarardi.