Jismoniy kuch ishlatmasdan bullingdan oʻzingizni qanday himoya qilishingiz mumkin?
Bulling vaziyatlarida jismoniy qarshilik koʻrsatish har doim ham eng yaxshi yechim emas. Buller (boshqalarга zoʻravonlik qiladigan shaxslar shunday ataladi) koʻpincha zaif, nizolashmaydigan, janjalga moyil boʻlmaganlarni tanlaydilar. Koʻpchilik bullerlar agressiya va nizolardan lazzat oladi. Ular janjal-toʻpolonlar boʻyicha koʻproq tajribaga ega boʻladi, jabrlanuvchilar esa bunday vaziyatlardan qochishga harakat qiladi. Shuning uchun jismoniy qarshilik koʻrsatish urinishlari, ayniqsa, kuchlar teng boʻlmaganda, magʻlubiyatga olib kelishi tayin.
Agar jismoniy kuch bilan javob berishga qaror qilsangiz, vaziyatning yomonlashishi ehtimoli yuqori. Hatto siz gʻalaba qozonsangiz ham, bu vaziyatni yanada ogʻirlashtirishi, hatto jarohatlarga ham olib kelishi mumkin
- Buller sizni ayblashga urinishi mumkin. U janjalni boshlagan odam sifatida sizni taʼkidlab, guvohlarni uning versiyasini qoʻllab-quvvatlashga ishontirishi mumkin.
- Qarshi agressiya xavfi oshadi. Buller doʻstlarini chaqirib, qasos olishga harakat qilishi mumkin, bu esa mojaroni yanada kuchaytirishga olib keladi. Oqibatda, zoʻravonlik maktabdan chiqarib yuborish, jarohatlar yoki huquqni muhofaza qilish organlarining aralashuviga olib kelishi mumkin.
Zoʻravonlik haqida xabar berish nima uchun muhim?
Agar jismoniy zoʻravonlikka duch kelsangiz (urish, kaltaklash, turtish), bu haqda albatta kattalarga – ota-ona, oʻqituvchi yoki maktab psixologiga ayting. Maktab Sizning vaziyatingizni koʻrib chiqishga va choralar koʻrishga yordam beradi. Uyda esa xavfsizligingiz uchun ota-onangiz masʼul va ular ham sizga ziyon yetkazilgani haqida bilishlari kerak. Jiddiy zoʻravonlik hollarida vaziyat nazoratdan chiqib ketmasligi uchun ichki ishlar organlariga murojaat qilish lozim.
Muqobil strategiyalar
Cheklaringizni ishonch bilan belgilashga harakat qiling, provokatsiyalarga berilmang va doʻstlar orasidan qoʻllab-quvvatlovni izlang. Bullingning oldini olish bilan shugʻullanadigan maktab guruhlariga murojaat qiling, shunda oʻzingizni yolgʻiz his etmaysiz.
Bulling holatida qayerga murojaat qilish mumkin?
Oʻzbekistonda ishonch telefonlari
- Oʻzbekiston Maktabgacha va maktab taʼlimi vazirligi ishonch telefoni: 1006
- «Inson» ijtimoiy xizmat markazlari: +998 71 2395920
- Bolalarni ijtimoiy moslashtirish milliy markazi: +998 71 281-50-17
Zarur hollarda yashash joyi boʻyicha ichki ishlar organlariga yoki 102 raqami orqali favqulodda qoʻngʻiroq qilish kerak.