Gigiyenaga rioya qiling va qoʻlingizni mikroblardan asrang!
Mikroblar hamma joyda mavjud - tuproqda, suvda, havoda, oziq-ovqatlarda, bizning tanamizda va terida. Ular zararsiz va zararli boʻlishi mumkin. Zararli mikroblar (patogenlar) turli infeksiyalarni keltirib chiqarishi mumkin, masalan:
- ichak infeksiyalari — dizenteriya, gepatit A, salmonelloz, rotavirus, enterovirus infeksiyasi va boshqalar;
- oʻtkir respiratorli infeksiyalar — adenovirus, gripp, koronavirus va boshqalar;
- parazitar kasalliklar — gijjalar – ostritsa, askarida, lambliya va boshqalar;
- yuqumli teri va zamburugʻli kasalliklari.
Qoʻl yuvish — kasalliklarni oldini olishning eng oson va arzon usuli. Qoʻllarni sovun bilan yuvish — zararli mikroblarning inson tanasiga kirib, infeksiyaning kelib chiqishini oldini oladi.
Qoʻllarni qachon yuvish kerak?
- Jamoat joylarida boʻlgandan soʻng.
- Ovqat pishirishdan oldin, pishirish vaqtida va keyin (ayniqsa, xom goʻsht bilan ishlagandan keyin).
- Ovqatlanishdan oldin.
- Hojatdan keyin.
- Burunni qoqqandan, yoʻtalgandan yoki aksirgandan keyin.
- Jonzotlar bilan oʻynagandan yoki ularga qaragandan keyin.
- Chiqindilarga qoʻl bilan tekkandan keyin.
- Infeksiya belgilari boʻlgan odamlarni parvarish qilishdan oldin va keyin.
- Yara va jarohatlarni davolashdan oldin va keyin.
- Taglikni almashtirgandan oldin va keyin hamda bolalar tuvagini tozalagandan soʻng.
- Kir kiyimni ushlagandan soʻng.
- Kimyoviy va tozalash vositalari bilan ishlagandan keyin.
- Pulni ushlagandan soʻng.
- Kontakt linzalarni taqish yoki olib tashlashdan oldin.
- Qoʻllaringiz iflos ekanligini payqaganingizda.
Qoʻllarni qanday yuvish kerak?
Koʻpchilik qoʻllarini notoʻgʻri yuvadilar: sovundan foydalanmaydilar, yoki qoʻllarini qisman (faqat barmoq uchlarini) yoki chala yuvadilar.
Qoʻllarni togʻri yuvish uchun:
- qoʻlingizni suv ostida xoʻllang;
- qoʻllarni sovunlab, barcha yuzalarini, shu jumladan kaftlarning orqa tarafi, barmoqlar orasi va tirnoq ostini kamida 40-60 soniya davomida yaxshilab ishqalang;
- qoʻllarni suv bilan chayib tashlang;
- qoʻllarni toza, quruq sochiq yoki qogʻoz salfetka bilan yaxshilab quriting.