O'smirlik inqirozi haqida nimani bilishingiz kerak?
O'smirlik davrida bolaning kayfiyati o'zgaruvchan bo'lishini barcha ota-onalar biladi. Ba'zida ota-onalar o'zlarini nochor his qiladilar va o'smirlari bilan qanday muloqot qilishni bilmaydilar. Ular turli yo'llar bilan, jumladan, salbiy ta'sir ko'rsatishga harakat qilishadi. Masalan, ota-onalar ko'pincha o'smirni har xil yo'llar bilan qichqirishadi yoki jazolaydilar, bu esa bola bilan munosabatlarni yomonlashtiradi.
Biz o'smirlik davrini inson rivojlanishidagi davr, bolalik va kattalik o'rtasidagi o'tish davri deb ataymiz. U ong, faoliyat va munosabatlar tizimi sohasidagi tub o'zgarishlar bilan tavsiflanadi. Agar siz ushbu yoshdagi tajribalarga alohida e'tibor bermasangiz, unda ular o'sib ulg'aygan sayin, ularning xarakterida salbiy o'zgarishlar yuz berishi mumkin. Shuning uchun, ota-onalar bu davrda juda ehtiyot bo'lishlari va aniq nima sodir bo'layotganini tushunishlari kerak.
- O'smir o'zini ulg'ayganini his qila boshlaydi. U kattalardek harakat qilishga, katta bo'lganini ko'rsatishga harakat qiladi. Binobarin, u mustaqillik, o'zini o'zi tasdiqlash va kattalar tomonidan o'z huquq va imkoniyatlarini tan olish zarurligini his qiladi.
- O'smirlar ko'pincha o'zlaridan norozi. Ular bilan sodir bo'lgan o'zgarishlar ularni asabiylashtiradi, bu davrda o'z-o'zini hurmat qilish juda zaifdir; Bu salbiy fikrlar va tashvishlarga olib kelishi mumkin. Shuning uchun ota-ona va yaqin qarindoshlar u bilan dildan suhbatlashishlari kerak.
- O'smirlar oilaviy sharoitning salbiy ta'sirini ham his qilishlari mumkin. Misol uchun, ba'zi oilalarda bolalar yolg'iz o'zi sharoit bilan kurashib yashaydi. O'smirda oiladagi kelishmovchiliklar tufayli o'ziga nisbatan norozilik hissi kuchayadi va bu ichki isyonga aylanadi. Ota-onalar o'rtasidagi nosog'lom munosabatlar, ba'zi ota-onalarning spirtli ichimliklarga qaramligi ham bolaning ruhiy holatiga ta'sir qiladi.
Bunday davrda ota-onalar farzandlari bilan ko'proq vaqt o'tkazishlari va muloqot qilishlari kerak. Ular o'smirning ichki dunyosi, orzulari bilan qiziqishlari kerak. Rag'batlantiring, lekin unga bosim o'tkazmang. Ota-onalarni o‘smirning do‘stlari bilan tanishtirish ham o‘smirning shaxsiy maqsadlari va xulq-atvorini shakllantirishda muhim ahamiyatga ega.
Bolalarni tarbiyalashda oiladagi muhit muhim rol o'ynaydi. Hatto oddiy oilaviy janjal ham ularning ruhiy salomatligiga salbiy ta'sir ko'rsatishi mumkin. Shu munosabat bilan ota-onalarning yordami bolalar uchun eng zarur va muhim narsaga aylanadi.